Không ít lần cùng cán bộ chiến sĩ cơ quan quân sự Phước Sơn tìm kiếm quy tập mộ liệt sĩ, lội hết đèo E1, lên đỉnh Ngọt ta vát hay xuống ngầm nước Mỹ, cây số 39, 45, có khi phải đi bộ hơn 2 tiếng đồng hồ ròng mới tới nơi người dân báo tin là có mộ liệt sĩ. Mới thấy hết nổi vất vả nhọc nhằn trong suốt chặng đường tìm kiếm đồng đội. Tuy nhiên những điều đó không cản được bước chân các anh, những chiến sĩ bộ đội cụ Hồ hôm nay lên đường tìm kiếm đồng đội, những con người đã anh dũng hy sinh trong chiến tranh để giành độc lập tự do cho Tổ quốc ngày hôm nay. Đối với thế hệ hôm nay, các anh coi công việc quy tập mộ liệt sĩ là một nghĩa vụ thiêng liêng của người quân nhân đang tại ngũ.
Thiếu tá Phan Anh Hải – chính trị viên phó cơ quan quân sự huyện Phước Sơn kể cho chúng tôi nghe khá nhiều câu chuyện dọc đường tìm kiếm cất bốc mộ liệt sĩ của anh em chiến sĩ đơn vị. Trong đó có những lần tìm kiếm được đồng đội nhưng cũng có không ít chuyến đi vượt hàng chục cây số đường rừng, đào hàng mét khối đất đá mà không có dấu hiệu của hài cốt đồng đội. Anh Hải kể, đầu năm 2011, nhận được tin báo của người dân, tại khu vực đá nhảy thuộc địa phận thôn 8 xã Phước Hiệp có một hài cốt liệt sĩ. Có tin, không ngại thời tiết cuối đông đầu xuân mưa dầm và cái rét căm căm, anh cùng một số đồng chí cơ quan quân sự huyện cắt rừng lần theo hướng chỉ dẫn. Kết quả, đội quy tập mộ của anh đã cất bốc được một hài cốt và một vỏ bình đông khắc tên Lê Thơ C2 – và di vật kèm theo. Các anh cẩn thận cất bốc và đưa hài cốt được tìm thấy về cải táng trang nghiêm tại nghĩa trang liệt sĩ huyện. Có mặt tại lễ cải táng hôm đó mới cảm nhận được hết nổi súc động, niềm vui mừng hiện rõ trên từng gương mặt cán bộ chiến sĩ Ban chỉ huy quân sự huyện mỗi khi đưa được đồng đội về yên nghỉ trong nghĩa trang liệt sĩ huyện. Anh Hải tâm sự, với những liệt sĩ chưa rõ họ tên, địa chỉ như liệt sĩ Lê Thơ, đơn vị sẽ cùng với Phòng lao động thương binh xã hội huyện Phước Sơn tiếp tục tra cứu thông tin trong hồ sơ chiến tranh, đồng thời sẽ phối hợp đăng tin trên các phương tiện thông tin đại chúng để tìm kiếm thân nhân liệt sĩ.
Công tác ở bộ phận chính trị cơ quan quân sự Phước Sơn nhiều năm, không nhớ đã bao nhiêu lần tiếp xúc với thân nhân đi tìm mộ liệt sĩ, anh thấu hiểu nổi đau mất mát và nguyện vọng có được thông tin về người thân của những ông bố bà mẹ, những anh chị em, thậm chí là của những đứa con chưa tìm thấy xác. Các anh hiểu, tìm kiếm liệt sĩ đưa họ về với người thân, để những người mẹ già thỏa ước nguyện được nhìn thấy con mình một lần cuối cùng là bổ phận, nghĩa vụ thiên liêng đối với bất kỳ một chiến sĩ quân đội nào. Từ năm 2001 đến nay, quân sự huyện phối hợp tham gia tìm kiếm quy tập 149 mộ liệt sĩ đưa vào nghĩa trang huyện.
Cùng với công tác kiếm tìm đồng đội, công tác chính sách hậu phương quân đội cũng được ban chỉ huy cơ quan quân sự thực hiện thường xuyên. Đến nay, huyện Phước Sơn đã cơ bản hoàn thành công tác giải quyết những chế độ chính sách còn tồn đọng sau chiến tranh theo quyết định 290, 188, 142 cho 1.239 đối tượng. Tổng hợp kết quả khảo sát các đối tượng làm nhiệm vụ quốc tế ở Cam phu chia, đối tượng trực tiếp tham gia chiến tranh bảo vệ Tổ quốc ở biên giới Tây Nam, phía Bắc, Lào sau ngày 30 tháng 4 năm 1975 đúng quy định.
Hằng năm nhân các dịp lễ tết, đơn vị đã trích kinh phí hàng triệu đồng thăm hỏi động viên cán bộ quân đội đã nghỉ hưu, đối tượng chính sách và người có công.
Phong trào đền ơn đáp nghĩa còn nhận được sự tham gia hưởng ứng tích cực của cán bộ chiến sĩ toàn đơn vị. Hằng năm cán bộ chiến sĩ tự nguyện đóng góp nhiều ngày công tham gia tu sửa nhà ở, lao động sản xuất giúp gia đình chính sách khó khăn, đóng góp hàng trăm triệu đồng mua sổ tiết kiệm tình nghĩa tặng cựu nữ quân nhân, xây nhà tình nghĩa, nhà nhân ái,… Đặc biệt, đoàn thanh niên cơ quan quân sự huyện Phước Sơn còn nhận phụng dưỡng suốt đời một mẹ Việt Nam anh hùng huyện Duy Xuyên với mức phụng dưỡng 400.000 đ/ tháng. Anh Trần Quý Khánh – bí thư chi đoàn cơ quan quân sự huyện Phước Sơn cho biết: đoàn đã xây dựng kế hoạch thực hiện với nhiều nội dung: tham gia quy tập mộ liệt sĩ, phấn đấu làm tốt chính sách hậu phương quân đội, góp tiền tặng quà thương binh, gia đình liệt sĩ nhân dịp lễ tết. Ngày thương binh liệt sĩ năm nay, chi đoàn đã phối hợp cùng ban chỉ huy tổ chức về Duy Xuyên thăm hỏi, động viên sức khỏe mẹ Việt Nam anh hùng đơn vị đang nhận phụng dưỡng. Nhìn chung đoàn viên chi đoàn cơ quan quân sự huyện tham gia tích cực phong trào này, các đồng chí đoàn viên hiểu rằng tri ân với thế hệ đi trước là bổ phận của mỗi chiến sĩ quân đội nhân dân Việt Nam, phát huy truyền thống, đạo lý của dân tộc và bản chất truyền thống tốt đẹp của quân đội, đẩy mạnh hơn nữa phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”, góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần các đối tượng chính sách, người có công với cách mạng, ổn định chính trị-xã hội, tạo động lực xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, công tác quân sự địa phương và quan trọng hơn nữa đó là xây dựng hình ảnh “anh bộ đội cụ Hồ” đẹp mãi trong lòng mỗi người dân.
Hồng Năm