Điều gì đã khiến một huyện miền núi cao phía Tây của tỉnh Quảng Nam, nằm trong danh mục 62 huyện nghèo nhất nước, lại có một thành tích thu kinh tế phát sinh một cách ngoạn mục như vậy? Phóng sự sau đây sẽ hé mở cho chúng ta thấy rõ điều đó.
Đặc thù của một huyện miền núi cao, với 15 thành phần dân tộc anh em đang sinh sống, trong đó tộc người Bhnoong chiếm hơn 65% dân số. Đời sống của đại bộ phận nhân dân còn nhiều khó khăn, những năm trước đây, Phước Sơn luôn đứng áp chót trong thu kinh tế phát sinh khối huyện, thành phố của tỉnh Quảng Nam và tỷ lệ hộ nghèo đói luôn chiếm trên 50%. Đó cũng là lý do dễ hiểu, khi Phước Sơn, cùng các huyện Nam Trà My, Tây Giang của tỉnh Quảng Nam được thụ hưởng ưu đãi từ chương trình 30a của Chính phủ dành cho các huyện nghèo nhất nước.
Thế nhưng, với một huyện có nguồn tài nguyên lâm, khoáng sản phong phú, hệ thống sông suối lớn, tạo điều kiện khá thuận lợi về phát triển thủy điện. Đảng bộ, chính quyền từ huyện đến cơ sở luôn quan tâm đến phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo và an sinh xã hội. Đồng bào các dân tộc anh em trên địa bàn huyện luôn đoàn kết một lòng, vượt qua khó khăn để thoát nghèo, vươn lên làm giàu... Cho nên, đến Phước Sơn bây giờ, có lẽ ít ai còn nhận ra vùng đất nghèo khó, lạc hậu của ngày nào. Đặc biệt là trong vòng 15 năm trở lại đây, Phước Sơn đã đạt được những thành tựu lớn, phát triển vượt bậc. Có được điều ấy là nhờ những chủ trương, định hướng đúng đắn của Đảng bộ, chính quyền địa phương từ huyện đến xã, tinh thần dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm của các cấp chính quyền và đặc biệt là sự đồng thuận của các tầng lớp nhân dân.
Năm 2011, là năm thứ 2 liên tục Phước Sơn được phân bổ hơn 50 tỷ đồng từ nguồn vốn nghị quyết 30a của Chính phủ. Huyện đã tập trung đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng và các công trình phúc lợi dân sinh. Với mục đích “giảm nghèo nhanh và bền vững”, các công trình đầu tư từ nguồn vốn 30a, Phước Sơn đều chú trọng và tập trung vào đối tượng thụ hưởng là người đồng bào dân tộc thiểu số nghèo tại hầu hết các xã đặc biệt khó khăn trong huyện. Bên cạnh đó, năm 2011 cũng là năm mà Phước Sơn được TW, tỉnh phân bổ hơn 100 tỷ đồng để tiếp tục đầu tư, mở rộng nhiều tuyến đường huyết mạch lên các xã vùng cao. Có đường, có điện, đời sống của người dân tại các thôn, bản xa xôi như Phước Thành, Phước Lộc đã bớt khó khăn hơn. Và đây, chính là nguồn lực mạnh mẽ để giúp các địa phương này phát triển.
Là một địa phương có nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú, trong những năm qua, huyện Phước Sơn đã thắt chặt công tác quản lý, tăng cường kiểm tra, đẩy mạnh các hoạt động thu ngân sách từ khoáng sản. Chính động thái này vừa tạo thuận lợi cho doanh nghiệp hoạt động khai thác cũng như thực hiện các nghĩa vụ thuế đối với nhà nước. Và một điều khá thuận lợi trong năm qua đó là, công ty TNHH Vàng Phước Sơn đã hoàn thành việc xây dựng nhà máy tuyển luyện vàng Đăk Xa, chấm dứt tình trạng vận chuyển quặng về Bồng Miêu và cho ra mẽ vàng đầu tiên vào tháng 7.2011, với trữ lượng vàng khá cao. Đây cũng là nguyên nhân để lý giải cho việc thực hiện nghĩa vụ thuế với nhà nước, với địa phương của công ty Vàng Phước Sơn dẫn đầu cả huyện trong năm qua.
Nhà máy tuyển luyện vàng Phước Sơn đi vào hoạt động, thủy điện Đăk My 4 đang chuẩn bị đóng điện, các công trình đường giao thông vùng cao đi vào giai đoạn nước rút, tăng cường thu thuế ngoài quốc doanh, thu tiền sử dụng đất ... đó được coi là những nguyên nhân để chứng minh rằng, việc Phước Sơn thu ngân sách vượt chỉ tiêu tỉnh giao và là năm thứ 2 liên tục đứng trong tốp dẫn đầu cả tỉnh về thu kinh tế phát sinh. Ông Phạm Thế Quyền - Chủ tịch UBND huyện Phước Sơn cho biết thêm “năm 2011, thu ngân sách do phát sinh kinh tế trên địa bàn huyện là 196 tỷ, đây là số thu cao nhất từ trước đến nay. Có được kết quả này, là do các cơ sở kinh doanh đã có phát triển, đặc biệt là hoạt động của công ty khai thác vàng Phước Sơn, trong 6 tháng cuối năm công ty đã đóng góp ngân sách 158 tỷ. Bên cạnh đó, thì một số doanh nghiệp, một số dự án khác đi vào hoạt động cũng đóng góp mạnh vào nguồn thu. Ngoài ra, sự lãnh đạo chỉ đạo của huyện cùng các ngành chức năng đã vào cuộc mạnh mẽ, thu đúng, thu đủ vào ngân sách nhà nước”.
Năm 2012 là năm thứ 2 thực hiện nghị quyết huyện Đảng bộ lần thứ 19, kế hoạch phát triển kinh tế xã hội năm năm 2011-2015, Phước Sơn tiếp tục được Đảng, nhà nước, quan tâm hỗ trợ từ nghị quyết 30a, chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới ... đó là những điều kiện thuận lợi cơ bản, song trong điều kiện nền kinh tế đang bị ảnh hưởng nặng nề của khủng hoảng, giá cả biến động, thời tiết diễn biến thất thường, tỷ lệ hộ nghèo còn cao, Phước Sơn phải đối mặt với không ít thách thức. Tuy nhiên, với những gì mà Đảng bộ, chính quyền và nhân dân đã đạt được trong năm qua, nhất là trên lĩnh vực thu kinh tế phát sinh, Phước Sơn tiếp tục đặt ra mục tiêu phấn đấu, giảm tỷ lệ hộ nghèo và tăng thu. Ông Phạm Thế Quyền -Chủ tịch UBND huyện Phước Sơn cho biết thêm “năm 2012, huyện Phước Sơn phấn đấu thu phát sinh trên địa bàn là 195,8 tỷ. Để phấn đấu hoàn thành chỉ tiêu này, ngay từ đầu năm, Huyện ủy, UBND huyện đã lãnh đạo, chỉ đạo các ngành đôn đốc thu kịp thời các khoản phát sinh vào ngân sách nhà nước. Về chủ quan thì huyện Phước Sơn tin rằng sẽ phấn đấu đạt và vượt”.
Một mùa xuân nữa lại về trên quê hương Phước Sơn anh hùng. Đón xuân này, đánh dấu 15 năm Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Phước Sơn đã cùng nhau xây dựng nên những thành quả to lớn và rất đáng tự hào, trong thành công chung đó, có sự đóng góp không nhỏ của việc thu ngân sách phát sinh. Và tin tưởng rằng, với sự lãnh đạo, điều hành sáng suốt của cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương, trong những năm đến, Phước Sơn tiếp tục là một địa phương có nền kinh tế phát triển vượt bậc./.
Tấn Sỹ