Sáng ngày 9 tháng 4, Ban tuyên giáo tỉnh ủy và huyện ủy Phước Sơn đồng phối hợp mở hội thảo khoa học về đề tài “Chiến thắng Khâm Đức – Ngot Ta Vat, ý nghĩa và bài học lịch sử” với sự tham gia của nhiều nhân chứng từng cầm súng chiến đấu trên chiến trường Khâm Đức – Ngot ta vat, các vị lão thành cách mạng và một số ban ngành ở huyện.
Lần đầu tiên tại huyện ta một hội thảo có ý nghĩa hết sức quan trọng như thế này được diễn ra.
Cách đây 45 năm, quân giải phóng sư đoàn 2, lực lượng vũ trang và nhân dân các dân tộc Phước Sơn đã đoàn kết đứng lên tấn công tiêu diệt cụm cứ điểm Khâm Đức – ngot ta vat, giải phóng hoàn toàn huyện Phước Sơn ngày 12 tháng 5 năm 1968, góp phần cùng toàn tỉnh và cả nước làm phá sản chiến lược chiến tranh cục bộ của Mỹ. Chiến thắng là mốc son chói lọi trong lịch sử đấu tranh cách mạng, là nguồn gốc sức mạnh tinh thần vô giá của đảng bộ và nhân dân huyện nhà. Trong những năm qua, cấp ủy chính quyền huyện Phước Sơn luôn mong có một công trình khoa học nghiên cứu trọn vẹn về chiến thắng Khâm Đức – Ngọt Ta vat trong cuộc chiến tranh chống Mỹ, cứu nước. Song do nhiều nguyên nhân, mãi đến hôm nay ban tuyên giáo tỉnh ủy và huyện mới phối hợp tổ chức hội thảo khoa học về đề tài này. Và khẳng định đây là hoạt động có ý nghĩa chính trị và nhân văn sâu sắc, làm sáng tỏ vai trò lãnh đạo sáng suốt, tài tình của khu ủy 5 và sự chỉ huy quyết đoán, táo bạo, nhạy bén của Bộ tư lệnh quân khu trong chiến dịch hè 1968 mà Khâm Đức là một mắt xích quan trọng để giải quyết vấn đề chiến trường.
Trong lần hội thảo này, đã vinh dự được đón nhiều nhân chứng là những cán bộ chiến sĩ trực tiếp cầm súng tham gia trận đánh cứ điểm tiền đồn Ngọt Ta Vat và sân bay Khâm Đức cách đây 45 năm. Về tham dự hội thảo, những người lính năm xưa bây giờ đã là những đại tá, thiếu tướng không khỏi xúc động bồi hồi khi kể cho hội thảo nghe về những trận đánh, những kỷ niệm còn trong ký ức của các cụ.
Với Nguyễn Thị Tứ quê Bắc Giang theo các bác là đồng đội của gia đình năm xưa về Phước Sơn lần này lại mang một cảm giác riêng. Em là cháu của chiến sĩ Nguyễn văn Ứng, một trong 16 chiến sĩ đặc công tiểu đoàn 404 tham gia trong trận đánh Khâm Đức năm xưa giờ đang nằm lại trên mãnh đất của huyện, gia đình vẫn chưa tìm được. Vừa cùng đồng đội của bác ruột trở lại chiến trường xưa, rồi được nghe người lớn nói về trận đánh Khâm Đức - Ngot ta vat tại hội thảo, là thế hệ trẻ, lại là người ngoài huyện, em rất vinh dự được theo các bác về thăm lại chiến trường xưa, được nghe nhiều câu chuyện kể về trận đánh Ngot ta vat, sân bay Khâm Đức cách đây 45 năm, em càng thấy tự hào gia đình mình có người bác đã từng sống, chiến đấu anh dũng như thế nào trên mãnh đất Phước Sơn.
Hội thảo Chiến thắng Khâm Đức – Ngot Ta vat lần này có 25 tham luận của các nhà nghiên cứu, nhân chứng và các cơ quan liên quan được trình bày, đã làm sáng tỏ vai trò, sự lãnh đạo đúng đắn của khu ủy quân khu, của tỉnh ủy Quảng Nam và huyện Phước Sơn, tinh thần đấu tranh, phục vụ chiến đấu của quân chủ lực và nhân dân trong huyện, tác động của chiến thắng đối với cục diện chung của chiến trường Quảng nam và của khu 5 nói chung, ý nghĩa và những bào học lịch sử được rút ra để con cháu đời đời của huyện Phước Sơn nhìn lại, kế thừa và phát huy sau chặng đường 45 năm.
Hồng Năm