Nếu bạn có dịp về vùng đất An Hòa, Cửa Lở hoặc sông Bến Ván quê tôi (thuộc huyện Núi Thành, tỉnh Quảng Nam), hãy thử một lần thưởng thức những món ăn bình dị, dân dã được người dân quê tôi chế biến bằng chính thứ nguyên liệu có sẵn ở đây - đó là món rong cau.
Rong cau là một loài cây thảo thân mềm mọc ở những đầm nước lợ hay trên các khúc sông gầm cửa biển. Từ một bụi nhỏ trong vùng năm ba tháng có thể lan tràn cả một vùng. Rong câu trải dài vươn từng đám lá màu hơi nâu nâu. Khi triều xuống, nó nằm bẹp xuống mặt bùn, lặng lẽ. Khoảng tháng 4 đến tháng 5 âm lịch là mùa thu hoạch rong cau. Ngay từ sáng sớm, người dân quê tôi từ già đến trẻ lại í ới gọi nhau đi vớt rong cau. Rong cau sau khi được vớt lên phải được rửa thật kỹ cho bớt đi mùi tanh của bùn. Thường người dân quê tôi hay dùng nước vo gạo hay nước giếng ngâm trong vài ngày trước khi đem ra chế biến. Sau khi ngâm có thể đem phơi khô để dành ăn dần hoặc chế biến thành những món ăn dân dã mang đậm hương vị của sông, của biển. Rong cau có thể dùng để nấu xoa xoa để ăn giải nhiệt mùa hè, hoặc nấu cháo với nhúm gạo củ khoai để trở thành một món cháo thanh nhiệt ngày hè, rong cau cũng có thể ăn sống như rau vừa giòn vừa mát lại dể tiêu...
Nhưng có lẻ ngon nhất và người dân quê tôi vẫn "khoái" nhất là món rong cau trộn gỏi. Rong cau sau khi được ngâm nước gạo, rửa sạch, để cho ráo nước. Thịt heo ba chỉ xắt nhỏ, tôm lột vỏ cắt đôi đem xào với dầu phụng rồi cho vào rong cau kèm với đậu phụng rang giã nhỏ, hành phi, rau thơm các loại rồi trộn đều cho thấm. Cầu kỳ hơn thì cho thêm xoài và cà rốt xắt sợi nhỏ cho vào cùng trộn để bắt mắt hơn. Nêm nếm gia vừa ăn, thêm một chút ớt tỏi giã nhuyễn và vắt khoảng nửa trái chanh và thêm một nhúm đậu phụng rang giả nát là đã có ngay một món gỏi tuyệt hảo. Món này ăn kèm với bánh tráng nướng thì không gì bằng bởi rau cau vừa giòn, vừa dai lại thêm mùi thơm của dầu phụng quê, của rau thơm hòa quyện với vị béo của thịt, vị ngọt của tôm, vị bùi bùi của đậu phụng rang và tiếng bánh tráng nướng giòn rụm vỡ vụn trong miệng... đủ cả sơn hào hải vị, mặn mà vị biển, chân chất hương vị quê nhà.
Ngoài ra, trong bữa cơm hằng ngày người dân quê tôi còn sử dụng rong cau để ăn với cơm rất "bắt", đó là món rong cau trụng chấm với nước kho hoặc nước sốt cá, mà phải là cá sông nước lợ hoặc cá biển mới hợp gu. Rong cau trụng sơ qua nước sôi cho vừa chín tới rồi trộn với lá ngò gai xắt mỏng rồi chấm với nước kho hoặc sốt cá. Khi ăn món này sẽ cho cảm giác giòn giòn, ngọt nhẹ nơi đầu lưỡi. Bới chén cơm nóng rồi gắp rong cau cho vào chén xong rưới nước cá lên... và cứ thế là quên cả trời đất. Rổ rong cau, tô nước cá giữa mâm cứ vơi dần trong khi đĩa cá kho tươi dong không ai màng tới... đủ thấy sức hút ghê gớm từ món rong cau-nước kho cá này ngon miệng đến mức nào. Món này ăn với cơm chỉ biết khi nào no thì bỏ đũa chứ không ai biết ngán bao giờ... Hồng Lâm
Rong cau - món quà thiên nhiên ban tặng cho vùng đất quê tôi đã trở thành món ăn thường nhật thanh mát trong những ngày hè, là đặc sản dân dã để đãi khách để rồi ăn một lần sẽ nhớ mãi không quên...