“Trăm mùa khắc một chân dung/ Mãn khai vô lượng vô cùng vô biên”. Trong bài thơ “Chân dung”, nhà giáo - nhà thơ Nguyễn Bá Hòa đã “khắc họa” như thế về mình. Bởi, như anh tự cảm: “Đã qua tuổi tri thiên mệnh, tôi nhận ra, là “người” bất luận tuổi con gì, đều phải trải qua những cung bậc tình cảm buồn vui yêu ghét giận hờn; đều chập chờn lẫn lộn trong cái bóng đen ác tâm xấu xa tồi tệ, cái bóng trắng trong veo tinh khiết thân thiện”.
Đó chính là khi Nguyễn Bá Hòa “ngộ” ra mình, ở cái tuổi 60 - cộc mốc để “dừng lại và nhìn về” sau những năm tháng chân cứng đá mềm. Tất cả những tâm cảm, suy tư giằng xé và bung vỡ ấy được nhà giáo - nhà thơ Nguyễn Bá Hòa gửi gắm qua tập thơ “Lục bát 60”, do NXB Hội Nhà văn ấn hành quý I/2014. Trong bài thơ “Đường trần”, Nguyễn Bá Hòa viết: “Đường trần mỗi bước chân qua/ Đá mềm bỗng hóa phù sa cuộc đời”. Để rồi, những câu lục bát đã dìu anh vào đời, nuôi dưỡng tâm hồn anh trong suốt 60 năm với bao buồn vui của một nhà giáo có tâm hồn thơ lai láng: “Chim di mỏi cánh hoàn hôn/ Chân mây ráng đỏ vẫn còn tươi nguyên” (Biển chiều).
Sáu mươi năm kiếm tìm, tự “khảo sát” cuộc đời mình, nhà giáo - nhà thơ Nguyễn Bá Hòa đã nhờ lục bát nói hộ nỗi lòng: “Chưa nhìn thấy lá vàng bay/ Đã nghe tim gọi chốn này quê hương” (Thu đầu tiên), “Đêm buồn vui giấc mơ đầy/ Từng chân rạ nhão đường cày mùa đông/ Tỉnh ra đã xót xa lòng/ Hạt mưa cố xứ lưng tròng mắt ai” (Mưa cố xứ) hay “Chúng con từng đứa trưởng thành/ Dòng đời trôi chảy thác gành đẩu đâu/ Một mình mự với đêm thau/ Đợi con về kể lại câu chuyện mình”... Nhiều, rất nhiều những thốt cảm được một nhà giáo làm thơ bước vào tuổi 60 đã “phổ” vào lục bát làm lay động tâm hồn thi hữu và bạn đọc.
Nhận xét về tập thơ “Lục bát tuổi 60”, nhà thơ Nguyễn Đức Dũng viết: “Lục bát 60 ung dung điềm đạm sự khen chê, gạn lọc nỗi đời, nỗi mình, vui buồn bể dâu nhân thế để được còn lại cho riêng mình những chiu chắc suy niệm và triết luận. Bởi vậy, thơ Nguyễn Bá Hòa ít phần bay bổng, nhẹ thoát mà vướng lòng làm đăm chiêu người đọc”.
Nhà giáo - nhà thơ Nguyễn Bá Hòa (SN 1954) là hội viên Hội VH-NT Quảng Nam, hiện đang công tác tại Khoa Ngữ văn Trường Đại học Quảng Nam. Các tập sách đã in “Thuyền hạnh” (thơ, NXB Văn nghệ), “Vết sẹo” (tập truyện ngắn, NXB Hội Nhà văn), “Và bóng tôi” (thơ, NXB Hội Nhà văn), cùng nhiều thơ, truyện ngắn in chung và trên các báo, tạp chí... Đọc tập thơ “Lục bát tuổi 60” của Nguyễn Bá Hòa, nhiều người nói vui: “Tuổi 60 vẫn chưa già/ Với thơ lục bát vẫn là... thanh niên!”. Chúc anh tiếp tục có những thành công trên con đường văn chương đầy khó nhọc.
Bài, ảnh: PHƯỚC LÊ