Trong chuổi các hoạt động tại Festival Quảng Nam lần thứ V năm 2013, ngày 24.6 sẽ chính thức khai trương Khu du lịch nhà vườn Triêm Tây. Thêm một điểm đếnn hấp dẫn của du khách để khám phá đất và người xứ Quảng…
Triêm Tây (xã Điện Phương, huyện Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam) trong những ngày chuẩn bi cho Fesival Di sản Quảng Nam lần thứ V-2013, trên những khuôn mặt người dân vùng sông nước nơi đây dường như ai cũng háo hức, chờ đợi một niềm vui. Không vui sao được, khi một thôn với trước đây giữa bốn bề sông nước, người dân mưu sinh chỉ qua ngày với nghề dêt chiếu chẻ, nghề mộc, làm nông và nơm nớp lo âu khi mưa lũ về… Bây giờ, thôn Triêm Tây như khoác lên mình chiếc áo mới, dù làng quê vẫn trong lành, êm ả trong tiếng thoi dập dệt chiếu, trong tiếng đục lách cách… và đặc biệt vẫn những ngôi nhà vườn hiền hòa, duyên dáng thấp thoáng dưới bóng tre, vẻ đẹp vẫn nguyên vẹn đặc trưng của những miền quê vùng sông nước xứ Quảng. Kiến trúc sư Bế Kiến Quốc – người con của xứ Quảng bao nhiêu năm sống và làm việc trên đất Pháp – đã hồi hương và gắn bó với Triêm Tây hơn ba năm qua đã “cải tạo, xây dựng” khu nhà vườn Triêm Tây thành điểm đến du lịch sinh thái nghỉ dưỡng hấp dẫn. Những lợi thế về tự nhiên, du khách từ Hội An có thể lên đò về Triêm Tây hoặc đi bằng đường bộ từ Quốc lộ 1A từ thị trấn Nam Phước (huyện Duy Xuyên) đi vòng xuống để ngắm cảnh, thưởng ngoạn và tìm hiểu cuộc sống dân giã của người dân nơi đây. Theo ông Quốc, “cải tạo, xây dưng” không phải là làm “lột xác” hoàn toàn mới mẻ quê này, mà cốt lõi là “ cần phải được bảo vệ, tôn tạo và phát huy” những giá trị văn hóa, thiên nhiên, hồn cốt làng quê thuần Việt này, ông xem đó là “di sản nông thôn”. Với tổng diện tích 13.447 mét vuông là một cồn cát lớn giữa bốn bề sông nước, khu du lịch nhà vườn Triêm Tây đã được đầu tư số tiền hơn 20 tỷ đồng, gồm các hạng mục như nâng cấp cải tạo những ngôi nhà của người dân trong thôn để thuận tiện cho việc đón khách đến lưu trú, nghỉ ngơi; sửa sang lại những con đường quanh co đi vào làng, ghe thuyền đưa đón khách, nhà trưng bày sản phẩm của làng nghề dệt chiếu… Hiện nay, tại khu du lịch nhà vườn Triêm Tây đã hoàn đã có 20 phòng lưu trú, 3 hồ bơi, 1 nhà trưng bày sản phẩm. Đặc biệt, các phòng lưu trú, nhà trưng bày đều được làm bằng sườn tre, lợp tranh, vách gỗ, trang trí cây xanh tự nhiên… tất cả đều vừa mang phong cách thuần Việt và vừa thân thiện với môi trường. Với mô hình du lịch cộng đồng nông thôn, khu nhà vườn Triêm Tây sẽ tạo ra một sản phẩm mới lạ, độc đáo trong Festival Di sản Quảng Nam 2013…
Bây giờ, về thôn Triêm Tây đi dạo quanh khu nhà vườn này, có lẽ ai cũng khâm phục con mắt nhà nghề của kiến trúc sư Bùi Kiến Quốc. Dường như, Triêm Tây vẫn nguyên vẹn vẻ đẹp làng quê và có “hồn” hơn bởi từ việc đầu tư để giữ gìn vẻ đẹp ấy của vùng sông nước bốn bề này. Toàn thôn có 147 hộ với gần 700 dân, trong đó hơn nửa số dân sinh sống bằng nghề dệt chiếu. Nơi đây mỗi năm vào mùa mưa lũ, dòng nước dữ từ thượng ngồn Thu Bồn về làm xói lở hàng trăm khối đất dọc bờ sông. Dự án Khu nhà vườn Triêm Tây trước hết là xây kè giữ đất, giữ làng. Ở giai đoạn đầu của dự án này, ông Quốc đã đầu tư hơn 5 tỉ đồng xây dựng kè chống xói lở ven theo bờ sông Thu Bồn để bảo vệ những khu vườn bởi ông xác định nguồn khách của khu du lịch này chủ yếu là khách nước ngoài. Du lịch là sự khám phá, và họ muốn tìm đến một vùng đất chưa bị sự tác động của con người làm cho biến dạng, một không gian nông thôn tự nhiên nhất. Bây giờ, khu nhà vườn Triêm Tây là một không gian “mở”, du khách có thể hòa mình vào thiên nhiên, hòa mình vào cuộc sống dân dã nơi đây để tiếp cận văn hóa và con người địa phương trong lao động sản xuất, sinh hoạt và thưởng thực ẩm thực đặc trưng độc đáo của Triêm Tây. Một cách làm hay của người kiến trúc sư này, là trong quá trình đầu tư khu nhà vườn Triêm Tây, hầu hết ông sử dụng nguồn lao động là các thợ mộc, các công nhân làm vườn, thợ thủ công, là những nông dân tại địa phương. Đồng thời, đào tạo kiến thức về các nghiệp vụ lễ tân, hướng dẫn viên hướng dẫn du khách… cho 12 người cũng là người thôn Triêm Tây. Theo ông, có như vậy trước hết để giải quyết việc làm cho người dân địa phương, và phần quan trọng hơn là, từ tình yêu làng xóm thân thuộc bấy lâu nay, từ việc làm “tự tay” của họ thì càng tạo nên “hồn cốt” rất dân giã, đặc trưng của vùng sông nước Triêm Tây.
Để chuẩn bị cho việc khai trương khu nhà vườn này, Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Điện Bàn đã nhiều lân tổ chức tập huấn truyền đạt kỹ năng làm du lịch cộng đồng cho tại Triêm Tây. Sự hào hứng, phấn khởi của bà con trong cách chế biến và trình bày món ăn từ những nguyên liệu có sẵn từ vườn nhà như măng kho với gà, mì Quảng, canh chua cá lóc… rất hấp dẫn. Ngoài ra, người dân còn được hướng dẫn kỹ năng tự quản lý cộng đồng, bảo tồn tài sản cộng đồng, khả năng đón tiếp, hướng dẫn khách du lịch tham quan... Qua đó nâng cao nhận thức về vai trò người dân trong việc làm du lịch cộng đông. Ông Nguyễn Văn Bòng - Trưởng thôn Triêm Tây không giấu hết niềm vui: “Dự án này sẽ giúp cho Triêm Tây thay đổi cuộc sống của một làng quê nghèo khó, người dân sẽ việc làm mới…và cùng nhau gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa của quê hương. nhưng quan trọng hơn là dự án đã giúp Triêm Tây giữ được đất, được làng…”.
“Những ngôi nhà thấp thoáng dưới lũy tre làng, vùng sông nước mêng mông, làng nghề mộc, dệt chiếu chẻ, ẩm thực dân dã… là những di sản văn hóa nông thôn cần phải được giữ lại”, tâm niệm ấy của kiến trúc sư Bùi Kiến Quốc đã đem lại một sắc thái mới cho khu nhà vườn Triêm Tây sau bao nhiêu năm đầu tư. Cách cửa du lịch mở ra cho vùng quê này là thêm một điểm đến để du khách thưởng ngoạn một “di sản nông thôn” của xứ Quảng… Thảo Nguyên (Hồ Thị Mộng Thu)